مرگ تدریجی کشاورزی در جنوب فارس؛ ماجرای طرحی که خاک می خورد + فیلم

طرح ملی « زهکشی دشت لاغر» در جنوب استان فارس سال هاست، متوقف شده و عدم اجرای این طرح سبب شده که کشاورزی در این منطقه از بین برود. به گزارش امتداد نیوز از شیراز ، سال ها پیش همزمان با انجام عملیات سد سلمان فارسی پروژه ای با هدف انتقال آب از سد سلمان به دشت لاغر شهرستان خنج آغاز شد که با عنوان « طرح زهکشی دشت لاغر» شناخته می شود و میلیاردها تومان برای آغاز آن هزینه شد اما با گذشت سال ها این طرح بدون اینکه به سرانجام برسد، متوقف شده و همین امر زندگی مردم روستاهای سیف آباد از جمله کهنویه را مختل کرده است.  محمدرضا زمانی در پایان نامه اش با عنوان « ژئومورفولوژی دشت سیف آباد با تاکید بر هیدرولوژی» به بررسی این طرح پرداخته است، وی در گفت وگو با امتداد می گوید: این طرح با این هدف بوده که از سرریز آب سد سلمان فارسی و ایجاد یک بند انحرافی و زهکشی در دشت لاغر، این منطقه هم از آب سد بهره مند شود».  آبی که به دشت لاغر نرسید  به گفته وی خاک این منطقه شور است و انجام طرح زهکشی می توانست شوری آب را گرفته و زمین برای کشاورزی و ایجاد فضای سبز آماده کند اما توقف طرح با وجود هزینه های میلیاردی سبب شده که این منطقه خشک و لم یزرع باقی بماند. ابوذر نامور، دهیار روستای کهنویه در گفت وگو با امتداد از تخریب زمین های زراعی این منطقه به دلیل ناقص اجرا شدن طرح زهکشی سخن می گوید و از آنجا که بافت خاک در این منطقه ریزدانه است، عدم اجرای طرح فرسایش خاک را در این منطقه منجر شده است.  به گفته وی هدف از اجرای این طرح انتقال آب از سد سلمان فارسی به دشت لاغر خنج بوده اما ۱۰ – ۱۲ سال گذشته است و نه تنها آبی از سد منتقل نشده بلکه به دلیل بافت خاک و بارندگی هایی که گاه به گاه انجام می شود، زمین تخریب و دچار فرسایش شده است.  « اجرای سیل بند پیشنهادی بوده که با توقف طرح از سوی مسئولان اعلام شد تا از تخریب بیشتر زمین جلوگیری شود اما تاکنون برای احداث سیل بند نیز اقدامی نشده و تخریب زمین ها روز به روز بیشتر می شود» این را دهیار کهنویه می گوید و اشاره می کند که حتی بازدید وزیر سابق نیرو از این منطقه نیز سبب نشده که مسئولان تلاشی برای حل این مشکل بکنند.  از بین رفتن معاش مردم روستاهای سیف آباد  به گفته وی با انجام طرح زهکشی بخشی از زمین های بالادست کانال سالم مانده اما به دلیل شکاف ایجاد شده امکان رفت وآمد و کشاورزی برای مردم میسر نیست در صورتی که تنها منبع درآمد مردم این منطقه کشاورزی است.  نامور از خطرات دیگری سخن می گوید که اجرای ناقص طرح زهکشی سبب شده و آن ایجاد شکاف به سمت خط انتقال آب از سد سلمان فارسی و جاده شیراز – خنج است که ادامه این روند خطراتی را به همراه دارد.  حسن فیاض پور، مدیرکل بحران استانداری فارس فرسایش خاک را در این منطقه ناشی از بافت خاک و شرایط منطقه می داند و چنین توضیح می دهد « روستاهای دهستان سیف آباد شهرستان خنج در دشتی واقع شدند که بافت خاک آن از عناصر ریزدانه تشکیل شده است. در قسمتی از این دشت 2 سرشاخه رودخانه قره قاج از این منطقه می گذرد که همه ساله در هنگام بارندگی و طغیانی شدن این رودخانه بخشی از اراضی دچار فرسایش می شود».  به گفته وی با توجه به احداث سد سلمان فارسی در بالادست این رودخانه قرار بوده که بندهای انحرافی و آبگیر برای تامین آب دشت افزر شهرستان قیروکارزین و دشت سیف آباد در شهرستان خنج طراحی و اجرا شود که به دلیل مسائل مالی و برخی از مسائل اجتماعی طرح کانال های زهکشی و آبیاری این دو دشت به طور کامل اجرا نشده است.  اجرای کامل طرح مانع فرسایش است  اجرای این طرح که به عهده سازمان آب منطقه ای استان فارس بوده، سال ها رها شده است و فیاضپور از درخواست کمک این سازمان و فرماندار شهرستان خنج از اعتبارات بازسازی سیل برای مرمت بخشی از کانال های ساخته شده، سخن می گوید.  مدیرکل بحران استانداری فارس معتقد است که با توجه به حجم آب سد سلمان فارسی و تکمیل این طرح مردم این منطقه می توانند تا آنجا که کانال کشی سیمانی شده، از آب سد بهره مند شوند. نکته دیگری که فیاضپور بر آن تاکید دارد این است که با تکمیل کانال ها هم از بروز سیل در بارندگی های شدید و فرسایش بیشتر زمین جلوگیری می شود.  فرسایشی که روز به روز در منطقه دشت لاغر شهرستان خنج بیشتر می شود نه تنها معاش مردم بلکه زندگی آنها را نیز تهدید می کند علاوه بر آن نزدیک شدن شکاف ها به جاده اصلی شیراز- خنج خطر بالقوه ای است که نادیده گرفتن آن تبعات ناخوشایندی به دنبال دارد.  امتداد نیوز  در نظر دارد در سلسله گزارش هایی به بیان مشکلات و توانمندی های شهرستان ها و روستاهای استان فارس بپردازد. مردم مناطق مختلف استان می توانند مشکلات و توانمندی های شهرستان و روستای خود را از ساعت 8 الی 16 با شماره تماس 07132281975 با دفتر  امتداد نیوز  استان فارس در جریان بگذارند. گزارش از حلیمه زارع  انتهای پیام/