والدین در فرایند هدایت تحصیلی دانش آموزان، از تجلی رویاهای ناکام خود صرفه نظر کنند

ساخت وبلاگ

پایگاه تحلیلی خبری پاوه پرس؛ یک کارشناسی ارشد مشاوره گفت: والدین در فرایند هدایت تحصیلی از تجلی رویاهای ناکام خود صرفه نظر کنید و براساس توانایی دانش آموزان عمل نموده و به راهنمایی های مدیران و مشاوران مدارس توجه کنید.

به گزارش خبرنگار پاوه پرس، فرایند هدایت تحصیلی دانش آموزان پس از اتمام پایه نهم و زمان ورود به پایه دهم در مدارس سراسر کشور انجام می شود و براساس فاکتورهای مشخص، اولویت هایی برای انتخاب رشته دانش آموزان معرفی می گردد.

باتوجه به اینکه فرایند هدایت تحصیلی و انتخاب رشته یکی از مقاطع مهم و حساس برای آینده تحصیلی و شغلی دانش آموزان است و براساس آمار داوطلبان کنکور در سالهای گذشته شاهد توسعه نامتوازن رشته های تحصیلی هستیم، برآن شدیم تا با آقای محمد ویسی کارشناسی ارشد مشاوره و کارشناس مشاوره آموزش و پرورش شهرستان پاوه گفتگویی داشته باشیم.

آنچه در زیر می آید گفگتوی اختصاصی خبرنگار پاوه پرس با این کارشناس ارشد مشاوره است و توصیه می شود دانش آموزان و والدین گرامی حتما آن را ملاحظه فرمایند.

*هدایت تحصیلی چیست و به چه خاطر انجام می شود؟

هدایت تحصیلی به معنای هدایت دانش آموزان به مناسب ترین شاخه یا رشته تحصیلی بر اساس استعداد و علاقه آنان و به تناسب امکانات و نیازهای کشور است. هر انسانی دارای دو گونه استعداد است: استعداد عام و استعداد خاص. هدف آموزش و پرورش اجباری (عمومی) تلاش برای شکوفایی استعدادهای عام افراد است، اما هدف آموزش متوسطه تقویت جنبه های بدیع و متفاوت افراد و شکوفایی استعداد های خاص آن هاست.

بزرگترین کار آموزش و پرورش هدایت تحصیلی است، چراکه هدایت تحصیلی نادرست عواقب جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت، همچنین بیشترین آسیب های تحصیلی اعم از افت تحصیلی، افسردگی و سرخوردگی تحصیلی، عدم رضایت شغلی، فرسودگی شغلی و از همه مهتر نبود احساس لذت و خلاقیت از پیامدهای هدایت تحصیلی نادرست است. هدایت تحصیلی باید دانش آموزان را با پدیده انتخاب های کلی مانند شغل، ازدواج و … آشنا سازد و به دانش آموز کمک کند تا این فرایند چند وجهی را در زندگی خود تعمیم دهد.

امسال قریب به یک میلیون دانش آموز انتخاب رشته خواهند کرد و سرنوشت آنها با هدایت تحصیلی درست و یا نادرست رقم خواهد خورد. در شهرستان پاوه نیز امسال ۵۰۴ دانش آموز انتخاب رشته می کنند و این مسئولت سنگین بر دوش خانوده آموزش و پرورش و اولیاء دانش آموزان می باشد.

* چند درصد نتایج خاصله از هدایت تحصیلی می تواند موفقیت دانش آموز را تضمین کند و چه میزان از آن اجرا می شود؟

فرایند هدایت تحصیلی یک فرایند علمی است که متشکل از ابعاد مهم زندگی یک دانش آموز شامل استعداد، علاقه، نظر والدین، نظر دانش آموزان، نظر دبیران و سوابق تحصیلی می باشد. تمامی این ابعاد به مثابه یک پازل عمل خواهد کرد که هر کدام از آنها نباشد هدایت تحصیلی ناقص خواهد بود.  اگر تمامی این ابعاد به صورت کامل انجام پذیرد باید انتظار زیادی به موفقیت دانش آموزان را در انتخاب رشته داشته باشیم. البته موفقیت امریست نسبی و نمی توان به طور قطع آن را پیش بینی کرد، اما زیربنای موفقیت تحصیلی سوابق تحصیلی است و بر این اساس ما هر ساله شاهد افزایش سهم تاثیرگذاری سوابق تحصیلی بر پذیرفته شدن دانش آموزان در کنکور سراسری می باشیم.

* چه فاکتورهایی در هدایت تحصیلی دخیل هستند؟

به طورکلی دو فاکتور اصلی در همه انتخاب های انسان چه جزئی و چه کلی دخیل است که هدایت تحصیلی نیز مثتثناء از آن نمی باشد و شامل عوامل بیرونی و درونی است.

الف) عوامل بیرونی: خانواده، محیط آموزشی، افراد اثر گذار در زندگی فرد، گروه های همسالان، رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی، پیشرفت علوم و تکنولوژی، زمینه های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، روش ورود به آموزش عالی، ظرفیت پذیرش و بازار کار.

ب) عوامل درونی: هوش و استعداد، علاقه و رغبت، ارزش ها و نگرش ها، ا-عتقادات، جنسیت، وانایی و مهارت، ویژگی های شخصیتی، اهداف و انگیزه های فردی، تجربیات دانش آموز، خودباوری و استقلال.

* آیا انتخاب رشته در پاوه بصورت متوازن انجام می شود؟

هدایت تحصیلی بطورکلی در سطح استان و حتی کل کشور با چالش توسعه متوازن رو به روست؛ اما در این میان استان های صنعتی و اقتصادی کمتر با این چالش رو به رو هستند، زیرا این استان ها صنعت و مشاغل صنعتی  روبه رو به رشدی داشته و از لحاظ اقتصادی شرایط بهتری از سایر استان ها دارند. در این راستا تحقیقات نشان داده رابطه معنی داری بین گرایش به رشته های پر درآمد مانند پزشکی و داروسازی در استان هایی که دارای مشکلات مالی بیشتری هستند وجود دارد و این خود گویای عدم توسعه متوان در استان و شهرستان ما می باشد. قریب به ۹۹ درصد انگیز تحصیلی دانش آموزان ما در شهرستان پاوه انگیزه مالی است و استان ما نیز به واسطه نبود زیر ساخت های لازم و آمار بالای بیکاری از استان هایی خواهد بود که تا سالیان متمادی با این چالش روبه رو خواهد بود.

* آیا می توان بخشی از این مشکلات را به کم کاری و یا کم توجهی مشاوران در مدارس نسبت داد؟

مشخص کردن فرد کم کار در فرایند توسعه متوازن امری ابتر است، چراکه فرایند هدایت تحصیلی همانگونه که از اسمش پیداست یک فرایند است و در پروسه زمانی و چند بعدی صورت می گیرد، نه در مقطع خاصی مانند متوسطه دوره اول و تحت تاثیر محض مشاور!

* مشاوران در مدارس چه نقشی دارند و آیا تاکنون توانسته اند نقش خود را به خوبی ایفا کنند؟

مشاور در امر آموزش و پرورش دو نقش ایفا می کند: ۱- کمک به تک تک دانش آموزان به منظور سازگاری با محیط، حل مشکلات شخصی، بروز و ظهور استعدادها و رشد و تکامل آنها ۲- کمک به دانش آموزان در انتخاب مناسب ترین راه از نظر رشته های تحصیلی و انتخاب مناسب شغلی و برنامه ریزی و آمادگی برای زندگی. در فرآیند هدایت تحصیلی نقش مشاور در دادن آگاهی در این عصر انفجار اطلاعات به دانش آموز و والدین بسیار پر رنگ خواهد بود. دانش آموزان و اولیاء باید به این باور رسیده باشند که مشاور مدرسه با توجه به شناختی که از لحاظ روحی و تحصیلی از دانش آموز دارد می تواند برای دانش آموز و اولیاء  نقش تسهیل کننده ای را ایفا کنند. متاسفانه امروز رسانه ها و بازار کار کاذب نقش تسهیل کننده عوامل هدایت تحصیلی را بی اثر کرده و درنهایت اثرات نقش مشاوران در مدارس را کمتر کرده است.

*علت استقبال گسترده از رشته تجربی چیست و دانش آموزان با چه انگیزه ای وارد این رشته می شوند؟

بی شک دلایل متعددی در اقبال عمومی دانش آموزان و والدین به رشته تجربی وجود دارد، ولی مهمترین آنها را وجود رشته های علوم پزشکی در گروه آزمایشی علوم تجربی می توان عنوان نمود به ویژه رشته های پزشکی،دندانپزشکی و داروسازی که طرفداران زیادی دارد. عامل گرایش دانش آموزان به این رشته ها نخست امکان اشتغال و نیز میزان درآمد بالا در این رشته ها است. مشکل این اقبال عمومی ادامه تحصیل در رشته علوم تجربی همانطوری قبلا اشاره شد ناشی از مشکلات مالی و نبود پشتوانه اقتصادی قوی اولیاء و دانش آموزان می باشد.

* به آمار پذیرفته شدگان در رشته های پرطرفدار گروه های آزمایشی بپردازید.

نتایج و آمار قبولی رشته های پرطرف دار دو بحث جداگانه است، قبولی در دانشگاه و بازار کار قبول شدگان.

از لحاظ آماری از هر ۳۰ نفر داوطلب رشته علوم تجربی ۱ نفر در تمامی رشته های این گروه آزمایشی قبول خواهد شد، اما در رشته های پرطرفدار که تمامی داوطلبان به امید پذیرفته شدن در آنها رشته تجربی را انتخاب می کنند رقابت بسیار شدید و طاقت فرسایی وجود دارد به گونه ای که از هر ۱۰۰۰ داوطلب فقط یک نفر در رشته های پزشکی پذیرفته می شود!!

رشته ریاضی فیزیک از لحاظ آماری کمترین داوطب را به خود اختصاص داده و در مقابل از قبولی بالا به میزان از ۱۲۰ درصد برخوردار است. اقبال از این رشته در سال های اخیر بسیار کم رنگ شده، این درحالیست که قبولی بالا و بازار کار نسبتا خوبی دارد.

رشته های مهارتی فنی و حرفه ای و کاردانش از لحاظ قبولی شرایط بسیار خوبی داشته و از الحاظ بازار کار نیز در استان های صنعتی شرایط بسیار خوبی برخوردار است. اما متاسفانه در استان هایی که از لحاظ صنعتی ضعیف هشتند شرایط خوبی در جذب فارغ التحصیلان ندارند.

رشته های علوم انسانی نیز از لحاظ قبولی دانشگاه بخاطر متنوع بودن رشته از شرایط خوبی برخوردار است، اما از لحاظ بازار کار به خاطر اشباع بودن مشاغل کارمندی در جذب فارغ التحصلان شرایط خوبی ندارد.

* سالهای آتی را چگونه پیش بینی می کنید و چه مشکلاتی ممکن است گریبانگیر انتخاب رشته نامتوازن شود؟

آموزش و پرورش متولی بازار کار برای دانش آموزان نیست و فقط مسئول آماده سازی دانش آموزان برای دنیای بزرگسالان می باشد، ولی تفکر عامه مردم آموزش و پرورش را متولی بازار کار می داند و این خود به آموزش و پرورش از لحاظ رسالتش آسیبی بزرگ رسانده است. سیاست های کلان کشور مستلزم برنامه ریزی های دقیق و علمی و کار شده می باشد تا دانش آموزان را تسلسل باطل قرار ندهد. خیلی از مشکلات نبود زیر ساخت های لازم جهت برنامه علمی است. بسیاری از برنامه های خوب  و علمی به خاطر نبود زیر ساخت ها به شکست محکوم بوده و هستند. فرآیند هدایت تحصیلی با برنامه علمی و کارامد نیازمند زیرساخت هایی مانند سیاست های کلان کشور نسبت به مشاغل، مجهز کردن مدارس، توانمندی مشاوران و مدیران، آگاهی بخشی به والدین، دانش آموزان به صورت متمرکز و متناسب با سن دانش آموزان در تمامی مقاطع تحصیلی.

* توصیه شما به والدین و دانش آموزان درخصوص انتخاب رشته چیست؟

والدین گرامی: انسان ذاتا موجودی خودخواه و حاضر به پذیرش و قبول بهتر از خود نیست و این احساس با تولد فرزند خاتمه می یابد و جایی خود را به حس دگر خواهی می دهد. حسی که  والدین حاضرند فرزندانشان از آنها بهتر و آینده بهتر داشته باشند، یا به عبارتی دیگر می خواهند رویاهای ناکام خود را در فرزنداشان تجلی پیدا کند. والدین گرامی در فرایند هدایت تحصیلی از تجلی رویاهای ناکام خود صرفه نظر کنید و براساس توانایی دانش آموزان عمل نموده و به راهنمایی های مدیران و مشاوران مدارس بیشتر توجه کنید. توصیه اینجانب به اولیاء عزیزمان این است به خواسته و آرزوهای دانش آموزان بیشتر توجه کنند و اجازه تصمیم گیری درباره آینده خود را با القای احساس آزادی در عمل به فرزندان هدیه دهند.

دانش آموزان عزیز: با توجه با اینکه امسال مهترین و حساس ترین دوره تصمیم گیری برای آینده تحصیلی و شغلی شماست، لازم است با حساسیت خاص و از راهنمایی و مشاوره صاحب نظرانی که توانایی های شما را می شناسند استفاده کنید. مشورت با صاحب نظرانی چون دبیران، مشاوران، مدیران و دانش آموزانی که در رشته مورد نظر شما در حال تحصیل هستند.

* سخن پایانی شما؟

ضمن تشکر از رسانه پاوه پرس به جهت انتخاب این موضوع حساس و در اختیار گذاشتن فرصت انتقال موارد مذکور به اینجانب؛ امید است با کنار هم گذاشتن نظرات متفاوت، هرکدام از این منابع گوشه ای از فرایند هدایت تحصیلی را برای دانش آموز روشن کند تا دانش آموزان با اطمینان خاطر و اعتماد به نفس معقول (نه اعتماد بنفس کاذب که گاها ندانسته و سهوا  با دانش آموز القاء شده است) پا به عرصه بزرگترین رقابت علمی کشور بگذارند.

گفتگو از: میلاد یوسفی

شهرستان خنج...
ما را در سایت شهرستان خنج دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : محمد رضا جوادیان khj بازدید : 268 تاريخ : يکشنبه 18 تير 1396 ساعت: 13:26